Rozasea Nedir? Tetikleyen faktörler nelerdir?

Rozasea (Gül Hastalığı) Nedir?

Gül hastalığı yüz bölgesinde kızarıklık ve kırmızı sivilcelere neden olan bir cilt rahatsızlığıdır. İleri dönemlerinde göğüs ve sırt bölgesinde de yayılım gösterebilir. Gül hastalığı özellikle açık tenli kişilerde görülen bir cilt hastalığıdır

Daha çok kadınlarda görülen gül hastalığı genellikle orta-ileri yaştaki kişileri etkiliyor. Gül hastalığı yüz bölgesinde ve vücutta kızarıklığa neden olurken aynı zamanda da kan damarlarının daha belirgin bir hale gelmesine sebep olur.

Gül hastalığı genellikle yüz bölgesinde ortaya çıktığı için estetik olarak da kötü bir görünüme neden olur. Güneşin zararlı etkileri, çevresel kirlilik, stres ve soğuk havalar da bu hastalığın görülme sıklığı ve seyri üzerinde etkili oluyor.

Özellikle bahar aylarında etkili olan bu hastalık, karın ve yüz bölgesinde pembemsi lekeler ve gül şeklinde kendini gösteriyor Bu leke sonrasında o bölgede ciltte kepeklenme ve daha küçük lekeler ortaya çıkıyor.

Rozasea (Gül Hastalığı) Nedenleri

Gül hastalığının nedeni tam olarak bilinmemektedir fakat hastalığa neden olabilecek bazı durumlar olduğu düşünülmektedir. Gül hastalığı cilt akarları, mantarlar, psikolojik faktörler veya cilt altındaki bağ dokusunun bozulmasından da kaynaklanabilmektedir. Bunun dışında aşağıdaki nedenlere bağlı olarak da gül hastalığının gelişebileceği düşünülmektedir:

• Sıcak içecekler 
• Baharatlı yiyecekler
• Alkol tüketimi
• Aşırı sıcaklık
• Güneş ışığı veya rüzgar
• Stres
• Egzersiz
• Makyaj malzemeleri
• Maytlar

Rozasea (Gül Hastalığı) Belirtileri Nelerdir?

Gül hastalığının belirtileri kişiden kişiye büyük ölçüde değişebilir. Gül hastalığı geçiren bir kişinin vücudunda veya yüz bölgesinde güneş yanığına benzer bir kızarıklık meydana gelebilir. Bazen meydana gelen şişlikler sivilceye benzeyebilir, yanma veya batma olabilir. Bunun dışında gül hastalığında aşağıdaki belirtiler görülebilir:

• Yanma ya da acı
• Kuru bir cilt 
• Cilt renginde değişiklik 
• Damarlarda belirginleşme
• Sivilce benzeri oluşumlar 
• Cilt kalınlaşması
• Yüzde şişme ( ödem ) 
• Burundaki yağ kanallarının genişlemesi sonucu, burnun büyüyüp şekil değiştirmesi 
• Boyun, göğüs, kafa derisi veya kulaklar dahil ciltte meydana gelen döküntüler belirtileri arasında yer alır.

Rozasenin klinik tipleri nelerdir? Her hastada aynı görüntü mü ortaya çıkar?

• Rozasenin farklı klinik tipleri bulunmaktadır, tiplere göre görünüm değişmektedir. Bunlardan en sık görüleni eritemotelenjiektazik tip denilen kızarık zeminde damar çatlamalarının olduğu tiptir.
• Diğer tip sivilce (akne) ile de karışabilen papülopüstüler rozasedir, kızarık zeminde sivilceler ve kabarıklıklar ortaya çıkmaktadır.
• Fimatöz tip ise daha nadir olup özellikle erkek hastalarda görülmektedir. Burunda yağ doku artışına bağlı büyüme ortaya çıkar, nadiren alın, çene veya kulakta da büyüme görülebilmektedir.
• Rozasenin oftalmik tipi de bulunmaktadır, bu özellikle gözleri etkileyen tiptir. Göz kapağında kirpik dibi iltihabı, kaşıntı, konjonktivit gibi bulgular görülmektedir.
• Granulomatöz tip ise nadir görülmekte, kızarık zeminde çok sayıda minik ve sert kabarıklıklarla seyretmektedir. Bu tip farklı hastalıklarla karışabildiği için kesin tanıda biyopsi almak gerekebilir.

Rosacea (gül hastalığı) kimlerde görülür?

Hastalık genellikle 30’lu yaşlarda açık cilt rengi ve göz rengi olan kadınlarda görülse de esmer kişilerde, daha erken veya daha genç yaşlarda da görülebilmektedir. Erkeklerde daha şiddetli seyredebilmektedir.

Rosacea (gül hastalığı) bulaşıcı mıdır?

Rozase bulaşıcı değildir, sadece hastayı etkilemektedir.

Rozaseyi tetikleyen faktörler nelerdir?

Rozase dış faktörlerden çok etkilenen bir hastalıktır, o nedenle tetikleyici faktörlerden uzaklaşılması hem tedavi hem de tedavi sonrası atakların tekrarlamaması için oldukça önemlidir.

• Rozaseyi tetikleyen en önemli faktör UV (güneş) ışığıdır. Sıcakta damarlar genişlediği ve bazı inflamatuvar maddeler salgılandığı için deri lezyonları şiddetlenmektedir. Her türlü sıcaktan (güneş, sıcak banyo, sauna, kaplıca, hamam, SPA, sıcak havuz vb. kullanımı, saç kurutma makinası kullanımı, ütü yapma, yemek buharı, bulaşık makinasından sıcak buhar, sıcak yiyecek ve içecekler, soba ve benzeri radyan ısıtıcılar, termofor kullanımı) kaçınmalıdır.
• Ani sıcaklık değişikliklerine maruz kalma, mevsimsel iklim değişikliklerine maruz kalma (soğuk, rüzgar vb.), soğuk hava ve aşırı soğuk maruziyeti de deriyi duyarlandırabilmektedir, o nedenle yüzün soğuktan da korunması gerekmektedir, örneğin soğuk ve ayazda yüz örtülmelidir.
• Kıyafetler de tetikleyici olabilmektedir, bu nedenle yüze temas ederek tahriş edecek boğazlı kazak vb giyilmemelidir. Soğuk veya aşırı sıcak maruziyetine neden olan, açık havadaki spor aktiviteleri (koşma, tırmanma, kayak, yüzme vb.), açık havada yapılan her türlü aktivite (yürüme, gezi, alışveriş vb.), açık havada spor etkinlikleri de ataklara yol açabilmektedir.
• Alkol rozase hastalarında atakları artırmaktadır, özellikle şarap ve likörden kaçınmalıdır. Alkol içeren soslar ve boza da tetikleyici olabilmektedir.
• Kahvenin artık rozaseyi şiddetlendirmediği bilinmektedir, ancak aşırı sıcak kahve ve çay içilmemelidir.
• Yiyeceklerle rozasenin ilişkisi iyi bilinmektedir.
  • Histaminden zengin gıdalar (fermente/tütsülenmiş/hazır gıdalar, olgun peynir)

            Niasinden zengin gıda tüketimi (ciğer, hindi, ton-somon balığı, yer fıstığı vb.),

• • Kapsaisin içerikli gıda tüketimi (biber türleri, acı soslar vb.),
  • Sinnamaldehit içerikli gıda-ürün tüketimi (domates, narenciye, tarcın, çikolata vb.),
  • Isı ile ilişkili gıdalar rozaseyi tetikleyebilmektedir.

Ayrıca hastanın kişisel olarak tetikleyici olduğunu fark ettiği gıdalardan uzak durması da gerekmektedir.

• Kimyasal peeling, kese, mikrodermabrazyon, dermabrazyon, mentol, alkol, okaliptus, karanfil yağı gibi iritan özellik gösterebilecek içerikleri olan ürünler rozaseyi tetikleyebilmektedir.
• Yüz bölgesini sabunlama, tonik ve temizleyicilerin kullanımı, uygun olmayan kozmetik ajanlar ve tıraş bakım ürünlerinin kullanımı da rozaseyi tetiklemektedir.
• Bazı ilaçlar da rozaseyi alevlendirebilir, kalsiyum kanal blokeri, kortikosteroidler sildenafil, nitrat, nikotinik asit ve B vitamini içeren ilaçlar konusunda dikkatli olunmalıdır.
• Stres, psikososyal faktörler, anksiyete oluşturan ortamlarda kızarıklık atakları ortaya çıkabilmektedir.

Bitkisel tedavi ve geleneksel tıp yöntemleri ile hem fizyolojik hem sosyal hayatta problemlere yol açabilen Rozasea'nın, tedavisi mümkün olabilmektedir.