Diyabetik Ayak Tedavisinde Ozon Terapi

Diyabet yani şeker hastalığı, pankreasın yeterli bir şekilde insülin üretemediği ve vücudun üretilmiş olan insülini etkili biçimde kullanamadığı durumlarda ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Bu gibi durum kan damarları ve sinirler olmakla beraber tüm vücut sistemini hasara uğratır ve kan şeker seviyesinin yüksek seyretmesine neden olmaktadır. Diyabete bağlı oluşan komplikasyonlar uzun sürede ortaya çıkar ve yavaş bir seyir izlemektedir.

Toplumda en sık görülen kronik hastalıklardan biridir ve kan şekeri yüksekliği ile karakterizedir. Kan şekeri yüksekliği kontrol altına alınamadığında hastalarda diyabet komplikasyonları ortaya çıkar.

Diyabet hastalarının beşte birinde hayatlarının bir döneminde ayakta geçmeyen yara, ülser veya enfeksiyon gelişir ve bu durum iyi tedavi edilmediğinde ayağın ya da bacağın kaybına kadar varabilir.

Diyabetik Ayak Nedenleri ve Riskleri Nelerdir?

Diyabetik ayak yaraları ani görülür ve hızlı ilerleyerek ayağı ve hayatı olumsuz yönde etkiler. İyi kontrol edilemeyen şeker hastalığı bağışıklık sistemine ve organlara zarar verebilir. His kaybı oluşumu olan hastaların ayaklarında normal ter salgısı ve yağ üretimi bozulur. Bununla birlikte yürürken cilt, kemikler ve ayağın eklem bölgelerinde baskı oluşur. Ayağın derisinde bozulma ve yaralar gelişebilir. Zayıf kan akışından dolayı da antibiyotikler enfeksiyon olan bölgeye kolayca ulaşamaz. İlerlemiş olan vakalar kangrene dönüşebilir.

Diyabetik Ayak Teşhisi Nasıl Yapılır?

Hastaya ilk olarak kapsamlı bir tıbbi muayene yapılması gerekir. 

Fizik Muayene:

Hastaya şikayeti hakkında sorular sorulur. Yapılan muayenede hastanın yaşamsal fonksiyonları hakkında (kan basıncı, nabız, solunum hızı) ayak ve bacaklardaki hisler incelenerek detaylı bir tetkik yapılır.

Laboratuvar Testleri:

Vücudun enfeksiyon karşısında düzgün çalışıp çalışmadığını ve şiddetini saptamak için kan tetkikleri istenir. 

X Işınları:

Kemiklerde ya da eklemlerde enfeksiyona bağlı hasarları ve yumuşak dokularda olan yabancı cisimleri görmek için ayak ve bacakların röntgeni istenebilir.

Ultrason:

Alt ekstremitelerdeki (uzuv) damarların kan akışını görmek için Doppler ultrasonu istenebilir.

Anjiyogram:

Eğer zayıf kan dolaşımı saptanırsa dolaşımın iyileştirilmesi için anjiyogram yapılabilir.

Diyabetik Ayak Belirtileri Nelerdir?

Ayakta ağrı:

Ayakta gerginlik, burkulma, ayakkabıların yanlış kullanımı ve enfeksiyon belirtileri olabilir.

Ayakların veya Bacakların Şişmesi:

• Bacaklarda ve kalçalarda yürüme ile artış gösteren ve dinlenme ile de düzelen ağrı (topallama)
• Kılların alt bacak ve ayaklarda artık büyümemesi
• Ayakta ve bacaklarda parlak ve sert bir cilt ortaya görülmesi.

Deride Hasar Oluşması:

Ayağın yaralanması, yıpranması, aşınması ve enfeksiyondan kaynaklı belirtiler olabilir. Batık ayak tırnağı, ayak tırnağı mantarı, atlet ayağı gibi ciddi enfeksiyonlara neden olabilir.

Ayaktaki Yara İle İlişkili Ateş veya Titreme:

Hastanın yaşamını ve uzuvlarını tehdit eden enfeksiyon belirtisi olabilir.

Yaradan Yayılan Kızarıklık: Gittikçe kötüleşen enfeksiyon belirtisidir.,

Ayaklarda ve Bacaklarda Kalıcı veya Yeni Uyuşma: Sinir hasarının diyabetten kaynaklı bir işareti olabilir.

• Sinir ve damar hasarına bağlı oluşan nedenler
• Kontrolsüz diyabet
• Alkol ve sigara içimi
• Yanlış ayakkabı kullanımı 
• Çıplak ayak ile dolaşma
• Kemiklerin deformite olması (şekil bozukluğu)
• Yaşın ilerlemesi ile ayak ve bacaklardaki problemlerin artması
• Ayaklardaki hijyene dikkat edilmemesi

Ozon İle Diyabetik Ayak Tedavisi

Ozon Tedavisi , şeker hastalarında yoğun şekilde yaşanan ve kapanmayan ayak yaralarının tedavisinde kullanılan en etkili tedavi yöntemleri arasındadır. Diyabetik yara, dolaşım bozukluğu ve bağışıklık sisteminin çökmesiyle beraber ortaya çıkan ülseröz, kronik ve ilerleyici bir hastalıktır. Temelinde bir dolaşım bozukluğu yattığı için iyileşmesi oldukça zordur. Ozon ile diyabetik ayak yarası tedavisi bu anlamda oldukça tercih edilen bir yöntem haline gelmiştir.

Ozon gazı insan sağlığı için en önemli elementlerden biridir. Hasar gören hastalıklı bölgelere oksijen girişini artırarak dolaşım sistemini düzenler ve bağışıklığı güçlendirir. Ana oluşum faktörü dolaşım ve bağışıklık bozuklukları olan diyabetik ayak yaralarının tedavisinde etkili olmasının nedeni de dolaşımı ve bağışıklığı düzenleyici etkisidir. Ozon gazının tıp dünyasına girerek tedavi alanına dönüşmesi 2.Dünya Savaşı yıllarına dayanır. Savaş zamanında oluşan yara ve yanıklardaki şaşırtıcı etkisi diyabetik ayak yaralarında denenmiş ve başarı sağlamıştır. Bu sayede ozon ile yara tedavisi serüveni başlamıştır.

Nasıl Uygulanır?

Diyabetik ayak yaralarında majör tedavi yöntemi ve ozon torbalama yöntemi uygulanır. Majör tedavide kişiden alınan bir miktar kan ozon ile karıştırılarak vücuda geri verilir. Torbalama yönteminde ise özel torbalarla yara olan bölge sarılır ve içeriye belirli miktarda ozon gazı verilir. Torbalama yönteminde, yara alanındaki oksijen miktarı artar, doku ve hücreler kendini yeniler; böylece bir onarım süreci başlar. Ozon tedavisi seanslar halinde yapılır. Seans sayısı ve kullanılan ozon dozu yaranın ciddiyetine ve kişiye göre farklılık gösterir. Genellikle 10-20 seans yaranın iyileşmesi için yeterlidir. Haftada 2-3 seans gerçekleştirilebilir.

Ozon Torbalama Nedir?

Ozon torbalama, ozon gazının kapalı bir sistemde ayaklara, bacaklara ya da vücudun diğer bölgelerine özel ozona dayanıklı torbalar içinde dolaştırılarak verilmesine denir. Harici ozon tedavisi de denilen ozon torbalama işleminde öncelikle vücudun tedavi edilecek bölgesi su ile nemlendirilir. Çünkü ozon kuru bölgelere etki edemez. Bu teknikle ülseröz yaralar, uçuklar ve enfekte olmuş alanlar tedavi edilebilir.

Diyabetik ayak teşhis ve tedavi süreci ayak kaybının önlenmesi yönünden son derece kritiktir. Sürecin yavaş ilerlemesi ve tedavinin gecikmesi durumunda doku kayıpları olabilmektedir. Ancak bitkisel tedavi ve geleneksel yöntemlerle doku kaybına varmadan ayaktaki yaraların kapanması mümkündür.